PANEL DISKUSIJA: Cetinjani voljni da selektivno odlažu otpad

Aktivna zona je danas (06.06.2014.godine) u saradnji sa Prijestonicom Cetinje organizovala PANEL DISKUSIJU u okviru projekta ''EKOLOŠKI ČISTO CETINJE.
 
Panel diskusija je prvenstveno bila namijenjena prezentaciji rezultata i analize istraživanja koje je Aktivna zona (Sektor za istraživanje) sporoveo u maju mjesecu tekuće godine, a tiče se efikasnosti odlaganja otpada u gradu.
 
Diskusiju je otvorio predsjednik Aktivne zone, Miloš Marković, koji se svima zahvalio na interesovanju da se pridruže diskusiji koja se po prvi put na ovaj način organizuje u našem gradu. Ovu diskusiju vidim i kao vid edukacije građanstva u oblasti selektivnog odlaganja otpada, odnosno, učenje o korisnosti selektivnog odlaganja otpada iz više aspekata, a naročito ekonomskog, kazao je Marković.
 
U uvodničkom izlaganju, g-đa Njegosava Vujanović - pomoćnik gradonačelnika za socijalnu politiku i komunalne poslove, stavila je akcent na edukaciju građanstva o korisnosti selektivnog odlaganja otpada i iskazala spremnost da se lično zalaže za promociju ovog načina odlaganja otpada. Lokalnoj samoupravi predstoji da u saradnji sa građanima radi na tome i da zajedničkim snagama u stvarnosti realizuje aktivnosti koje će se naći u lokalnim akcionim planovima za odlaganje otpada. Bitno je očuvati čistoću grada i njegove okoline, što pristoji svakom prijestonom gradu, kao što je i Cetinje, zaključila je Vujanović. Vujanović je posebno pohvalila spremnost nevladinog sektora da se uključi u pronalaženje rješenja za ovaj problem, i u tome posebno izdvojila Aktivnu zonu kao organizaciju koja se već pokazala kao ozbiljni partner Prijestonice u ovoj oblasti.
 
Ispred Sekretarijata za komunalne poslove i saobraćaj, obratio se Igor Ivanović. Ivanović je prisutne upoznao sa pravnom regulativom na državnom i lokalnom nivou, a koja se odnosi na proces odlaganja otpada, koja će nas obavezati da se na drugačiji način ophodimo prema odlaganju otpada. Sirovine od kojih se stvara otpad su ograničeni prirodni resursi i upravo zbog toga se mora razmišljati u pravcu njihovog ponovnog korišćenja, odnosno, recikliranja. Ono što Crnu Goru posebno obavezuje da stvarno radi na izmjenama u dosadašnjem načinu odlaganja otpada jeste činjenica da ona želi postati dio Evropske unije, koja će zahtijevati izmjene u toj oblasti, ali i zbog činjenice da je Crna Gora ekološka država, kazao je Ivanović.
 
Predstavnica Javnog komunalnog preduzeća Cetinja, Danijela Marković, ovom prilikom je prisutne upoznala sa dosadašnjim aktivnostima tog preduzeća u cilju edukacije, informisanja i stvaranja uslova za selektivno odlaganje otpada u gradu. Marković je kazala da je JKP Cetinje dobila na korišćenje posebnu presu i posude za selektovanje otpada. Inicijativa za smanjenje mjesečnih računa za komunalne usluge onima koji slektivno odlažu otpad je podržana od strane pravnih lica i ona će najvjerovatnije biti sprovedena u periodu koji slijedi. Fizička lica su takođe zainteresovana za takav vid saradnje sa JKPom, ali navode problem niske otplatne cijene tog otpada. Iako su rezultati ankete pokazali da su građani veoma zadovoljni uslugama koje pruža JKP, to preduzeće ima problema sa naplatom svojih usluga od strane građana, navela je Marković, i to u velikom smanjuje efikasnost rada preduzeća.
 
Koordinatorka sektora za programske aktivnosti u Aktivnoj zoni, Dejana Dizdar, predstavila je prisutnima ciljeve projekta ''EKOLOŠKI ČISTO CETINJE'', kao i planirane aktivnosti u periodu koji slijedi. Projekat će trajati do kraja tekuće godine, a obuhvatiće realizaciju niza aktivnosti na poljima edukacije, informisanosti, ali i konkretnih aktivnosti na obezbjeđivanju uslova za selektivno odlaganje otpada u gradu, navela je Dizdar. Naredna aktivnost u okviru projekta jeste učešće aktivista Aktivne zone na većim javnim okupljanjima, povodom organizovanja gradskih hepeninga na Ljetnjoj pozornici u okviru ''Cetinjskog kulturnog ljeta'', radi promovisanja korisnosti selektivnog odlaganja otpada tako što će se posjetiocima skupova omogućiti da otpad (plastične boce, limenke, papir i sl.) selektivno odlože.
 
Prisutne građane/ke Cetinja su najviše interesovali dalji koraci JKPa u sređivanju baze podataka korisnika njiihovih usluga, te su ovom prilikom uputili i par kritika, kao i prijedloga kako da se to riješi. Predloženo je da JKP pokrene svoj sajt, kako bi se građani brže informisali o njihovom radu, ali i mogućnost dobijanja mjesečnih računa na elektronskim adresama.
 
ANALIZA DIJELA REZULTATA ANKETE:
Istraživanje o efi kasnosti odlaganja otpada u prijestonici Cetinje sproveo je Sektor za istraživanje nevladine organizacije Aktivne zone, u periodu maja mjeseca 2014.godine. Istraživanje se vršilo putem polu-otvorene ankete, prikupljanjem informacija terenskom i Online metodom.

 

Na sajtu Aktivne zone, građani/ke Cetinja su bili u mogućnosti da ispune Online anketu, a članovi Sektora za istraživanje su terenskim radom ispitali preko 300 građana/ki. Ukupan broj ispitanika jeste 421.

 

Ono što ove rezultate čini veoma korisnim jeste činjenica da se istraživanje ovog tipa nije nikad sprovodilo u našem gradu, a selektivno odlaganje otpada se prvi put pominje kao ideja koju bi mogli da realizuju svi građani/ke u svojim domovima.

 

Tokom istraživanja vodilo se računa o rodnoj i starosnoj zastupljenosti, kao i o jednakoj zastupljenosti djelova prijestonice Cetinje. U istraživanju su, skoro u jednakoj mjeri, učestvovali stanovnici višespratnica 51%, zatim, individualnih stambenih kuća 41% i ostalo 8%.

 

Budući da se tema selektivnog odlaganja otpada rijetko pominje u radu nadležnih službi za održavanje čistoće grada, ispitanici u velikom procentu uopšte ne vode računa o tome 37%, dok bi njih 54% željelo da se u gradu obezbijede konkretno sakupljanje sekundarnih sirovina. U veoma manjim procentima ispitanici prikupljaju papir i staklo 5%, a aluminijum i plastiku samo 4%.

 

Rezultati pokazuju da bi čak 78% ispitanika opravdalo pooštravanje kaznene politike za one koji nekontrolisano odlažu otpad, stvarajući na taj način divlje deponije i sl. Takođe, građani/ke očekuju da se prije uspostavljanja kaznene politike poboljšaju načini odlaganja otpada 14%.

 

Vrlo pozitivni rezultati se vezuju za podršku građana/ki učesnika/ca ovog istraživanja kada je u pitanju pružanje mogućnosti opredjeljivanja za razvrstavnje otpada, gdje je čak 91% ispitanika spremno da u svojim domovima selektivno odlaže otpad.

Građani se vrlo rijetko uključuju u realizaciji neke eko akcije, rasprave i sl.pro jekte 46%, dok su se povremeno uključivali u realizaciji neke akcije u organizaciji neke ekološke NVO 19%, u mjesnoj zajednici 7%, u zgradi ili ulici 8%, u organizaciji komunalnog preduzeća 2% i ostalo 17%.

 

Očekivano, veoma mali procent građana slektivno odlaže otpad 8%, nasuprot 92% onih koji to ne rade. Ali je vrlo pozitivno to što bi čak 84% ispitanika bilo voljno da u bliskoj budućnosti započnu sa selektivnim odlaganjem otpada.

 

Čak 78% ispitanika je zadovoljno uslugama lokalnog Javnog komunalnog preduzeća, što je veoma pohvalna činjenica i znak tom preduzeću da ide u pravom smjeru, kada je u pitanju održavanje čistoće grada.

 

Istraživanjem je dokazano da bi na edukaciji i promociji ideje o reciklaži i selektivnom odlaganju otpada trebalo da se dodatno radi, budući da čak 29% ispitanika nijesu u potpunosti upoznati sa tim terminima.

 

Na pitanje: Da li bi podržali izgradnju reciklažnog centra u blizini grada?, građani su u velikom broju 82% odgovorili pozitivno. Vjerujemo da je ovo konkretan znak resornim službama da bi se u skorijem periodu trebalo razmišljati i u tom pravcu, što potkrepljuje i činjenica da su građani veoma voljni da započnu selektivno odlaganje otpada, naravno, ukoliko im se to omogući.

 

Još jedan podatak koji konkretno ide u prilog podatku spremnosti i voljnosti građana/ki Cetinja da se uključe u zajedničku akciju selektivnog odlaganja otpada, jeste da 69% ispitanika kaže da je građanstvu potrebna edukacija iz ove oblasti.